- İzmir’de toplu taşıma hizmetinde işlevselliklere etki eden ve yaşam kalitesini üreten İzmir Deniz Projesi; yaşam kalitesini iyileştiren tramvay ve İzmir Metro hizmetleri; ve yaşam kalitesini yaygınlaştıran İZBAN Banliyö sistemi öne çıkmaktadır.
- İzmir ili toplu taşıma sisteminin temelini oluşturan İZBAN banliyö hattı ve çevresindeki nüfusun değişimi, 2008- 2018 yılları arasında araştırılmıştır. İZBAN’ın sağlamış olduğu erişim ve hareketliliğin etkisi metropoliten alanın kuzey ve güney alt-bölgelerinde istasyon çevresi mahallelerde nüfus artışı ile tespit edilmiştir (Şenbil vd., 2020).
- İZBAN tabanlı yolculuklarla nüfusun günlük hareketliliğindeki değişiklikler, 2011- 2018 yıllarına ait İzmirim Kart verileriyle incelenmiştir. Bu sürede İZBAN hattının kapsadığı toplu ulaşım yolcu hareketliliğinin yaklaşık iki katına çıktığı ve hattının güney doğuya doğru kıvrılan uç bölgesinde (Torbalı-Tepeköy kesimi) 2018’de 2011’e göre çok daha fazla sabah zirve hareketliliği doğurduğu görülmüştür.
- Kent merkezinin büzülmesine ve metropoliten alanın adem-i merkezileşmesine paralel bir şekilde kıyılardaki yerleşmelerde nüfus artışının ve otomobilleşmenin olduğu gözlenmektedir.
- Ulaşım sistemindeki yatırımlar, erişilebilirliği ve hareketliliği etkileyerek zaman-mekan algısını değiştirmekte ve yerleşmeleri dönüştürmektedir.
Şenbil, M. (2019). Izban Effects on Izmir Urban Region. İzmir Belediyesi’nin 150. Kuruluş Yıldönümünde Uluslararası Yerel Yönetimler Demokrasi ve İzmir Sempozyumu Bildiriler Kitabı. İzmir: Akdeniz Akademisi Yayınları, s. 304-322.
Şenbil, M., Yetişkul, E. ve Gökçe, B. (2020). İzmir Kent Bölgesinde İZBAN’ın Mahalle Nüfus Değişimine Etkisi. METU JFA, 37(1), 199-224.
Şenbil, M., Yetişkul, E. ve Özuysal, M. (2021). Toplu Taşıma Hareketliliğinin Bölgesel Özellikleri: İzmir Kent Bölgesi Örneği. 20. Ulusal Bölge Bilimi ve Bölge Planlama Kongresi, 20-21 Mayıs 2021, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi, Erzincan, 80.
Şenbil, M. ve Yetişkul, E. (2021). Yerleşme Örüntüsü ile Karayolu Trafik Hacimleri Arasındaki İlişkiler: İzmir Kent Bölgesi Örneği. 20. Ulusal Bölge Bilimi ve Bölge Planlama Kongresi, 20-21 Mayıs 2021, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi, Erzincan, 81.
Abdulrahman, H.S. (2021). Designing Feeder Bus Routes by Using Smart Card Data. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, İnşaat Mühendisliği.
Kul, F. (2021). Evaluation of Regional Railway Investment with Urban Development Dynamics: The Case of IZBAN in Izmir. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: ODTÜ, Şehir ve Bölge Planlama.
Şenbil, M., Yetişkul, E. ve Özuysal M. (2021). İzmir Metropoliten Alanı ile Kent Bölge Arasındaki Ulaşım Davranışlarının Değişimi. 8. Kentsel ve Bölgesel Araştırmalar Sempozyumu, 2-4 Aralık 2021, Konya Teknik Üniversitesi, Konya, 511-530.
Yetişkul, E. (2022). Toplu Taşıma Hareketliliğinin Bölgesel Özellikleri:
İzmir Kent Bölgesi Örneği. Megaron Dergisi, 17(1), 136–150.